donderdag

11 februari 1961

Ik kan niet kiezen. Moet ik nou eerst vertellen over het begin van het heelal, of eerst over het aantal in Winschoten te bouwen woningen? Ze hebben namelijk ontdekt - of is het bedacht? - dat het heelal met een explosie is ontstaan. Hoezo onstaan, denk ik dan. Wat is er dan geëxplodeerd? Er moet toch eerst iets zijn voordat het kan ontploffen. Maar als dat zo is, dan kan toen het heelal niet ontstaan zijn. Dus toch maar eerst de woningbouw.
De provincie Groningen heeft van de regering maar weinig bouwvolu-me toegewezen gekregen: 1070 woningwetwoningen en 1030 premie-woningen. In totaal dus 2100, wat op 67.500 voor heel Nederland niet veel is (iets meer dan 3 %). Als je dan ook nog ziet dat 560 van die woningen bestemd zijn om krotten te vervangen, dus geen nieuwe woonruimte scheppen, dan blijven er eigenlijk maar 1540 nieuw-bouwwoningen over. Winschoten heeft daarvan 29 gekregen, waar-van 24 (!) ter vervanging van 'onbewoonbaar verklaarde woningen'.
In voorgaande jaren waren die cijfers 50 (waarvan 6 ter vervanging) en 30 (11 ter vervanging). Dus royaal is het kabinet voor ons bepaald niet geweest. In reactie op dit soort praktijken heeft de Winschoter Industrie-Woningbouw besloten op korte termijn 160 woningen te bouwen. Op die manier komt er tenminste schot in de zaak.
Het heelal. Wat hebben ze nu ontdekt? Met behulp van radiotelesco-pen, dat zijn telescopen die niet het licht bekijken maar naar geluid luisteren, heeft men vastgesteld dat alle sterrenstelsels zich naar de buitenste rand van het heelal bewegen. Als je dan teruggaat in de tijd, hebben de stelsels, althans volgens de theorie, een gemeenschap-pelijk beginpunt gehad. Dat punt ligt miljoenen jaren in het verleden. Men denkt dat een explosie het begin is geweest omdat de stelsels met grote snelheid van het centrum af bewegen; en des te meer naar de rand, des te groter de snelheid. De stelsels die het verst weg zijn, bewegen bijna met de snelheid van het licht. Die hebben dus blijkbaar de grootste klap gekregen. Omdat het heelal door de uitdijing blijft groeien, verwacht men dat het in de toekomst zo groot zal worden dat het uiteen zal scheuren. Erg veel zorgen hoef we ons daar overi-gens niet over te maken: het gebeurt pas over honderden miljoenen jaren.